Τι είναι η πραγματικότητα; Υπάρχει αντικειμενικός κόσμος; Ή είναι απλά απόρροια της αντιληπτικής μας ικανότητας; Και αν ναι, τότε ποιος μας εγγυάται ότι όλοι αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο; Μήπως τελικά όλα είναι θέμα οπτικής; Με τα μάτια της κάμερας
Ας αλλάξουμε λίγο το μέσο με το οποίο βλέπουμε τον κόσμο. Ας μην τον κοιτάξουμε με τα δικά μας μάτια, αλλά μέσα από μια οθόνη φωτογραφικής μηχανής. Με μια πρώτη σκέψη βλέπουμε το ίδιο πράγμα. Άλλωστε αυτός δεν είναι και ο ρόλος της μηχανής; Η απεικόνιση της πραγματικότητας. Αν γονατίσουμε στο έδαφος και ξανακοιτάξουμε το ίδιο πράγμα μέσα από την κάμερα θα το δούμε διαφορετικά. Όχι γιατί αυτό άλλαξε, ούτε γιατί η οθόνη έχει κάποια μαγική παραμορφωτική ικανότητα. Απλά άλλαξε η γωνία θέασης του. Και ξάφνου το αντικείμενο παρατήρησης μας έγινε επιβλητικότερο. Με τα μάτια της κάμερας
Και σε εκείνο το σημείο καταλαβαίνουμε τη δύναμή μας. Τη δύναμη να αλλάξουμε αυτό που υπάρχει χωρίς να το πειράξουμε καθόλου. Ή, καλύτερα, να το αντιληφθούμε διαφορετικά.
Γιατί, όμως, αφού η θέαση δεν επηρεάζεται από το οπτικό μέσο, χρειαζόμαστε τις φωτογραφίες για να μπορέσουμε να “διαβάσουμε” διαφορετικά τον κόσμο γύρω μας; Σε αυτό συμβάλει καθοριστικά το καδράρισμα. Με τα μάτια μας βλέπουμε το χώρο ως σύνολο, την ώρα που σε μια φωτογραφία εμείς διαλέγουμε τι θα απεικονίσουμε κάθε φορά. Ολόκληρο το χώρο, ένα τμήμα του, μια λεπτομέρεια, κάποια σχέση μεταξύ των στοιχείων που τον αποτελούν; Έχουμε στη διάθεσή μας μια πληθώρα συστατικών και την ελευθερία να τα συνθέσουμε με τρόπο τέτοιο ώστε εν τέλει ο κόσμος της φωτογραφίας μας να είναι ένας κόσμος δραματικά διαφορετικός από τον “πραγματικό”. Με τα μάτια της κάμερας
Υπάρχει λοιπόν αντικειμενικός κόσμος; Αυτό το ερώτημα απασχόλησε τους φιλοσόφους για χρόνια. Είτε όμως υπάρχει, είτε όχι, εκείνο που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι ότι είναι στο χέρι μας να τον διαβάσουμε όπως εμείς επιθυμούμε. Με τα μάτια της κάμερας
Σχολίασε το
